Yazımızda Neler Var?
Endoskopi Nedir?
Acaba nedir Endoskopi? Ne için yapılır? Çeşitleri var mıdır? Hadi gelin Endoskopi’nin ne olduğuna, ne için yapıldığına, endoskopiye nasıl hazırlanmamız gerektiği gibi konularına beraber göz atalım. Keyifli okumalar…
Ucunda ışıklı küçük bir kamera bulunan ve endoskop adı verilen bir cihaz yardımıyla yemek borusu, mide, onikiparmak bağırsağı ve kalın bağırsağı kapsayan gastrointestinal sistemin incelenmesine olanak veren cerrahi olmadan ağızdan girilerek gerçekleştirilen işleme endoskopi denir. Endoskopi, gastroskopi ve kolonoskopi olmak üzere ikiye ayrılır. Gastroskopi işleminde mide ve onikiparmak bağırsağının bir kısmı; kolonoskopi de ise kalın bağırsağın durumu değerlendirir. Bazı durumlarda, biyopsi yapmak için endoskopa özel aletler eklenebilir.
Endoskopi Yapılmasının Nedeni Nedir?
Endoskopi teşhiş amaçlı, inceleme amaçlı, biyopsi için, tedavi amaçlı yapılabilmektedir.
Teşhis amaçlı:
Endoskopi birçok semptomdan dolayı yapılabilir.
- Anormal kanama
- İnatçı karın ağrısı
- Yutkunma zorluğu, yutma güçlüğü veya yemek borusunu tıkanması
- Geçmeyen mide bulantısı
- Uzun süre geçmeyen ishal ve kabızlık
- Sebebi belirlenemeyen kilo kaybı
- Mide ülseri
- Enfeksiyonlar
- Pankreatit
- Safra kesesi taşları
- Tümörler
- Sindirim sistemindeki farklı rahatsızlıkların nedenlerini araştırmak için kullanılabilir.
İlginizi çekebilir! İnkalar Ve Mayalar; Dünyanın Merak Ettiği Toplumlar
Biyopsi
Bunun yanı sıra şüpheli durumlarda biyopsi yapmak için hastalara mide, yemek borusu ve oniki parmak bağırsağından biyopsi yapılmak üzere doku örneği alınabilir.
Tedavi amaçlı
Endoskopi cihazına özel aletler eklenerek tedavi amaçlı da kullanılabilir. Yemek borusu darlıklarını açmak, biriken sıvıyı boşaltmak, polip kesmek, yabacı bir nesneyi çıkarmak hatta enfekte olmuş safra kesesi gibi küçük organların çıkartılması bu yöntemi ile yapılabilir.
Bunun yanı sıra endoskopi bazen ultrason gibi diğer işlemlerle birleştirilir. Endoskopik ultrason (EUS) denilen yöntem ile endoskopa bir ultrason probu bağlanabilir. Yemek borusu veya mide duvarının özel görüntüleri elde edilebilirken pankreas gibi ulaşılması zor organların görüntüleri daha rahat ve detaylı elde edilebilir.
Endoskopi Çeşitleri Nelerdir?
Yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının incelendiği üst bölge endoskopinin haricinde araştırılan bölgeye göre farklı endoskopi çeşitleri bulunmaktadır.
Alt Gastrointestinal Sistem Endoskopisi (Kolonoskopi):
Endoskop makatın içine yerleştirilir ve sindirim sisteminin kalın bağırsak gibi alt kısımları incelenir. Bazen, kolonun sadece alt kısmını (sigmoid kolon) incelemek için daha kısa bir tüp kullanılır. Bu işleme sigmoidoskopi denir.
Üst Gastrointestinal Sistem Endoskopisi (Gastroskopi):
Endoskop ile ağız içinden yemek borusu yoluyla mideye geçilir. Yemek borusu, mide, oniki parmak bağırsağı incelenir.
Enteroskopi (Double Baloon enteroscopy):
İnce bağırsak incelenir.
İlginizi Çekebilir! EMG Nedir? Hangi Durumlarda Kullanılır?
Endoskopi Teknolojisindeki En Son Teknikler Nelerdir?
Yeni nesil endoskoplar, ayrıntılı görüntüler oluşturmak için yüksek çözünürlüklü görüntüleme kullanır. Bunun yanı sıra yenilikçi teknikler endoskopiyi görüntüleme teknolojisi veya cerrahi prosedürlerle birleştirir.
Kapsül Endoskopi:
Yapılan diğer tetkiklerin kesin tanı için yeterli olmadığı durumlarda uygun hastalarda kapsül endoskopi kullanılabilir. İçinde küçük bir kamera bulunan hap yutularak gerçekleştirilir. Kapsülün sindirim kanallarında ilerlemesini hasta hissetmemektedir. Sindirim kanallarında ilerleyen kapsül detaylı tetkik için görüntü elde eder.
ERCP:
Safra ve pankreas kanallarındaki sorunları teşhis etmek veya tedavi etmek için X ışınları endoskopi ile birleştirilir.
Kromoendoskopi:
Endoskopi prosedürü sırasında bağırsak astarında özel bir leke veya boya kullanan bir tekniktir. Boya, bağırsak astarında anormal bir şey varsa, doktorun daha iyi görmesine yardımcı olur.
Endoskopik Ultrason (EUS):
Endoskopi yönteminin ultrason ile birleştirilmesi sonucu gerçekleştirilir. Normal endoskopi sırasında genellikle görünmeyen organları ve diğer yapıların görünmesini sağlar
Endoskopik Mukozal Rezeksiyon (EMR):
Sindirim sistemindeki kanserli dokuların uzaklaştırılmasına yardımcı olmak için kullanılan bir tekniktir. EMR’de, anormal dokunun altına bir sıvı enjekte etmek için endoskoptan bir iğne geçirilir. Bu işlem kanserli dokunun diğer katmanlardan ayrılmasına yardımcı olur, böylece daha kolay çıkarılabilir.
Dar bant görüntüleme (NBI):
Damarlar ve sindirim sisteminin iç astarı olan mukoza arasında daha fazla kontrast oluşturmaya yardımcı olmak için özel bir filtre kullanır.
İlginizi çekebilir! Dünya’yı Değiştiren 17 Denklem Ve Anlamları
Endoskopiye Nasıl Hazırlanır ?
- Gastroskopi işlemi için hastanın işlem öncesi en az 6 saat hiçbir şey yememesi kolonoskopi işlemi için ise özel ilaçlarla bağırsak temizliğinin en az 2 gün öncesinden yapılması gerekir.
- Bu işlemi ile mide içerisinde yapılacağı için hasta gelmeden önce aç olmalı sekiz saat önceye kadar yeme içme bırakılmalıdır.
- Hasta doktoruna devamlı kullandığı ilaçlar hakkında bilgi vermeli işleme gelmeden önce doktorunun söylediğine göre ilaçlarını almalıdır. Ancak kan sulandırıcı ilaçlar işlem sırasında kanamaya neden olabileceği için birkaç gün öncesinden içmeyi bırakmalıdır.
- Diyabet, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan hastalar ile ilgili gastroenteroloji doktoru gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
- Endoskopi işlemin sırasında ağrı veya rahatsızlık hissedilmemesi için işlem öncesi hastayı rahatlatacak sedasyon yöntemleri uygulanır. Bu nedenle işlemden sonra hastaya yardımcı olabilecek bir kişinin yanında bulunması gerekebilmektedir.
İlginizi Çekebilir! Biyomedikal Mühendisi Kimdir? Ne İş Yapar?
Endoskopi Nasıl Yapılır?
- Endoskopi işleminden önce hasta sol tarafına döndürülerek kafası 90 derece döndürülür. Gerekli görüldüğü durumlarda hastaya solunum, tansiyon ve kalp atış hızının takip edilmesi için vücuda elektrotlar takılabilir.
- Endoskopi işlemine başlamadan önce öğürmeleri ve yaşanacak rahatsızlıkları en aza indirmek için hastaya sakinleştirici verilir.
- Ağzın açık tutulması için plastik bir ağız koruyucusu kullanılır. Boğazı uyuşturmak için ağız içine anestezik püskürtülür.
- Endoskop ağıza yerleştirilir. Doktorunuz endoskop boğazdan geçerken yutkunmanızı isteyebilir. Boğazda baskı hissi oluşabilir ancak genellikle acı hissedilmez.
- Endoskop boğazdan geçtikten sonra hasta konuşamaz ancak sesler çıkarabilir. Endoskopi nefes alınmasına engel olmaz.
- Boru üzerindeki kamera yardımıyla alınan görüntüler ekrana yansıtılır ve doktor bu görüntülere bakarak organların iç yüzeyini değerlendirir. İşlem sırasında görüntüler daha sonra da incelenebilmesi için kaydedilir.
- Sindirim sistemini şişirmek için yemen borusundan hafif hava basıncı verilebilir. Bu endoskopun serbestçe hareket etmesini ve sindirim sisteminin kıvrımlarının daha kolay incelenmesini sağlar. Eklenen havadan basınç veya dolgunluk hissedilebilir.
- Doktor gerekli gördüğünde hastalığın kesin tanısını almak için işlem sırasından hastadan parça alabilir. Ayrıca kanama varsa kanamayı durdurabilir ya da polipleri çıkarabilir. Bunun için endoskoptan özel cerrahi aletler geçirilebilir.
- Üst sindirim sistemi organlarının görüntülendiği gastroskopi işlemi yaklaşık 3-5 dakika, kalın bağırsağın görüntülendiği kolonoskopi işlemi ise yaklaşık 15-20 dakika sürer.
- Endoskopi işlemi sonrasında genellikle herhangi bir sorun oluşmaz ancak bazı hastalarda birkaç gün boğaz ağrısı hissi oluşabilir. Verilen sakinleştirici ilaçlar nedeniyle hafif uyku hali ya da yorgunluk gözlenebilir. Ancak işlem sonrasını takip eden 48 saatlik zaman diliminde giderek ağırlaşan karın ağrısı, kusma, ağızdan kan gelmesi, ateş ve solunum zorluğu gibi durumlar söz konusu olursa vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.
Bu Yazımızı da Okumalısınız! Bilgisayarlı Tomografi Nedir? Nasıl Çalışır?
Bugün Endoskopinin ne olduğunu, endoskopi yapılmasının nedeni nedir, endoskopi çeşitleri nelerdir, endoskopi teknolojisindeki en son teknikler nelerdir, endoskopiye nasıl hazırlanılır, endoskopi nasıl yapılır anlatmaya çalıştım. Umarım severek okuduğunuz bilgilendirici bir yazı olmuştur. Bir sonraki yazı da görüşmek üzere.
Eğer Endoskopi Hakkında Bilgi Verdiğimiz Yazımızı Beğendiyseniz, Sosyal Medya Hesaplarınızdan Yazımızı Paylaşarak, Bize Destek Olabilirsiniz.
[…] İlginizi Çekebilir!Endoskopi Nedir? Endoskopi Hakkında Bilgiler […]
[…] İlginizi Çekebilir! Endoskopi Nedir? Endoskopi Hakkında Bilgiler […]