Fizyoterapi çok eski zamanlardan beri en sık kullanılan tedavi yöntemi olmuştur. Çeşitli hastalıklar ve sakatlıklara bağlı olarak bireylerde gelişen fonksiyon bozukluklarında temel tedavi yöntemlerinden biri olarak uygulanır. Bugün sizlerle fizyoterapi nedir?Fizyoterapi cihazları nelerdir gibi soruları cevaplayacagız.Bir Biyomedikal Mühendisinin gözünden olan bu yazı umarım sizin için faydalı olur.Keyifli okumalar…
Yazımızda Neler Var?
Fizyoterapi Nedir?
Modern tıpta yer alan hemen her daldaki hastalığın kas ve iskelet sistemine verdiği zararları ortadan kaldırmak ve hastayı iyileştirmek için kullanılan fizyoterapi, hastaların günlük hayata bir an önce dönüş yapabilmesini sağladığından iyileşme sürecinde büyük bir önem taşıyor. Fizik tedavi uzmanları tarafından konulan tanılar doğrultusunda fizyoterapistler hasta için uygun aktivite programını oluşturarak gerekli fizyoterapi uygulamasını başlatıyor.
Fizyoterapi ne iş yapar?
Isının kas ve iskelet üzerindeki etkisinden yararlanılan fizyoterapide fiziksel engeli olan bölgeye bazen sıcak bazen de soğuk uygulamalar yapılıyor. Öte yandan bazı aktif ve pasif egzersizler de fizyoterapinin etkili olmasında büyük bir önem taşıyor. Aktif egzersizler ile kastedilen, hastanın bizzat kendi yaptığı egzersizler iken, pasif egzersizler ise fizyoterapist tarafından hastaya yaptırılan egzersizler olarak açıklanıyor.
FTR uzmanlarının koyduğu tanılar, hastaya konulan ilk tanıdan daha farklı noktalara odaklanıyor. Eklem hareketlerine, kasların kuvvetliliğine, vücudun esnekliğine, tepki veriş süresine, dengeye ve koordinasyona bakılarak konulan tanı doğrultusunda fizyoterapi alanında her bir hasta kendine özgü şekilde bir bütün olarak ele alınıyor. Tedavi programı, hastanın bedensel problemlerinin yanı sıra psikolojisi, sosyal yaşantısı ve duygu durumuna uygun olarak hazırlanıyor.
Bu Yazımızda İlginizi Çekebilir! Dünya’yı Değiştiren 17 Denklem Ve Anlamları
Nörolojik, nöroşirujikal, ortopedik, romatolojik, kas veya iskelet sistemini ilgilendiren bir hastalığa sahip olan bireylerin hareket kabiliyetlerinin iyileştirilmesinde, ağrının azaltılmasında hayatlarının bir döneminde muhakkak fizyoterapiye ihtiyaç gelişir.
Fizyoterapinin Amaçları Nelerdir?
Hastalara fizyoterapi uygulanarak temelde kas ve iskelet sistemindeki bozuklukların giderilmesi amaçlanıyor. Ancak biraz daha özele inildiğinde fizik tedavinin hedefleri şu şekilde sıralanıyor:
1.Vücudun başta bel, sırt, boyun ve bacak olmak üzere farklı yerlerinde oluşan ağrıların azaltılması
2.Kan dolaşımını olumlu yönde etkileyen müdahalelerle dolaşım sisteminin daha düzenli çalışmasının sağlanması
3.Gerilen kasların gevşetilmesi ve rahatlatılması
4.İlaç ile tedaviyi azaltıp egzersiz ve sıcak/ soğuk kompresler yardımıyla hastanın sağlığına kavuşturulması
5.İltihap ve yanmaların giderilmesi
6.Kondisyonun ve kasların güçlendirilmesi
7.Fonksiyon kayıplarının giderilmesi
8.Vücut hareketlerinin artırılması
9.Duruş bozukluklarının giderilmesi ve önlenmesi
Fizyoterapi Faydaları Nelerdir?
Tıp alanında farklı branşlarda kullanılan ortak bir tedavi yöntemi olarak fizyoterapi, sağlık ve günlük hayat standartları açısından insanlara birçok fayda sağlıyor. Bu faydaların en başında hareket bozukluklarının giderilmesi yer alırken, fizyoterapinin diğer yararları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
İlginizi Çekebilir!Bakteri ve Virüsler; İnsan Gözünün Göremediği Varlıklar
1.Gerek kan dolaşımı, gerek hareket bozukluğu nedeniyle oluşan uyuşma, karıncalanma, ağrı ve güçsüzlük hissini azaltarak yok eder.
2.Kimyasal madde içeren ilaçlarla uygulanan tedaviler ile kıyaslandığında yan etkisi son derece az ve nadir olan bir tedavi yöntemidir.
3.Boş yere vücudu yoran tıbbi ilaç tedavileri ve cerrahi uygulamaların yapılmasını engeller.
4.İlaç kullanımı ve ameliyatların tedavi edemediği durumlarda hastanın sağlığına kavuşmasını sağlayabilir.
5.Mevcut hastalıkların kronik hale gelmesini engeller.
6.Hastalıkların ve hareket bozukluklarının ilerlemesini önler.
7.Vücutta bulunan kas ve eklemlerin fonksiyonlarının artmasına yardımcı olur.
8.İlaçlara duyulan ihtiyacı azaltarak hastaların yaşam kalitesini artırır.
Fizyoterapide Hangi Yöntemler Kullanılır?
Fizyoterapistler, kendilerine gelen hastaya uygulayacağı fizik tedavi yöntemlerine ilişkin direktifleri FTR uzmanlarından alır. Bu direktifler doğrultusunda bazı hastalara sıcak kompres bazı hastalara ise soğuk tatbiki yapılabiliyor.
Sıcak kompres kapsamında hastalara girdap banyosu, parafin, enfrarüj ve sıcak paket gibi çeşitli yöntemler uygulanaliyor. Bu yöntemler yüzeysel ısı olarak isimlendirilirken radar, ultrason ve kısa dalga diatermi ile derin ısı uygulaması da fizyoterapi kapsamında uygulanabiliyor.
Ayrıca elektroterapi başlığı altında uygulanan vakum enterferans, diadinami, galvanik faradik akım, elektrostimülasyon ve tens de hastalara uygulanan fizyoterapi yöntemleri arasında yer alıyor.
Su ile yapılan fizik tedavilerde elektrogalvanik, kontrast banyolar, kaplıcalar, su altı masajı ve girdap banyosuna başvuruluyor.
Mekanoterapi adı altında ise bandaj, breys, traksiyon, baston, mobilizasyon ve manipülasyon gibi farklı teknikler kullanılıyor. Bunlara ek olarak hastaya yaptırılan egzersizler vücudun kendini toparlaması ve iyileşme sürecinin hızlanmasına katkı sağlıyor.
İlginizi Çekebilir! EEG Nedir? Uykuda Kaç Evre Bulunmaktadır?
En Çok Kullanılan Fizyoterapi Yöntemleri
Birçok hastalığın iyileştirilmesinde kullanılan fizyoterapi yöntemlerinden bazıları hastalıkların tedavisinde daha kısa sürede daha etkili sonuç almayı sağlıyor. Bu bağlamda en çok kullanılan ilk 10 fizyoterapi yöntemi şu şekilde sıralanıyor:
1. Manuel Terapi: Fizik tedavi denilince ilk akla gelen uygulamalar arasında yer alıyor. Masaja benzeyen bu uygulama uzman fizyoterapistler tarafından belli eklem noktalarına uygulanarak lokomotor sistemin neden olduğu ağrıların minimuma indirilmesinde etkin rol oynuyor.
2. Yüzeysel Sıcak ve Soğuk Uygulaması: Sıcak uygulamalar genellikle kronik hastalarda kullanılıyor. Soğuk uygulamalar ise akut durumlarda ve ameliyat sonrası konnektif dokunun iyileştirilmesi amacıyla yapılıyor.
3. Elektroterapi: Dolaşımı artıran, ödem azaltan ve analjezi oluşturan bu yöntem hem akut hem kronik hastalıkların tedavisinde kullanılabiliyor.
4. Egzersiz: Daha sağlıklı bir kas ve iskelet sistemine sahip olmak için olmazsa olmaz tedavi yöntemleri arasında yer alıyor.
5. Bantlama: Rijit bant, elastik bant gibi farklı özelliklere sahip bantlarla yapılan bu uygulama ya koruma ya da düzeltme amacıyla uygulanıyor. Koruma amaçlı bantlama genellikle yaralanma sonrası hareket bozukluklarını minimize etmek için kullanılırken, düzeltme amaçlı bantlamanın postür bozukluklarını düzeltmede etkili olduğu biliniyor.
6. Ultrason: Sağladığı vibrasyon ile dolaşım üzerinde etkili oluyor.
7. Hidroterapi: Suyun kaldırma kuvveti ve basıncından faydalanarak eklem hareketliliğini ve kan dolaşımını artırıyor.
8. Magneto Terapi: Titreşimli manyetik alan tedavisi olarak bilinen bu yöntem hücre zarlarını iyileştirmek ve kan dolaşımını hızlandırmak amacıyla kullanılıyor. Benzer şekilde kas spazmlarını azaltmada ve yaraların iyileşmesinde de etkili oluyor.
İlginizi Çekebilir! Devleşen ve Gelişen Teknoloji İle Küçülen Beynimiz
9. Tecar Terapi: Ödemi azaltıp motor iyileşme süresini kısaltan tedavi yöntemleri arasında yer alıyor.
10. Lazer Terapi: Bu yöntem farklı kas ve iskelet hastalıklarının, karpal tünelin, fibromiyalji ve miyofasiyal ağrı gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor.
Fizyoterapide Kullanılan Bazı Cihazlar
1.Tens Cihazı
Tens Cihazı, elektriğin beyninize giden yol işaretlerini engelleyen ve aynı zamanda vücudunuzun endorfin adı verilen kimyasalları bırakarak ağrınızı azaltmasına sağlar. Darbeler, eğer yavaş ve yeterince güçlü olursa, gözle görülür, istemsiz, “daralan ve rahatlatıcı” esnekliğe neden olabilir. Daha hızlı atımlar sürtünme / titreme gibi daha fazla olabilir. Ağrı yönetimi için etkili olup olmadığı halen bilimsel bir çalışma içindedir, ancak bazı insanlar acısını azaltmaya yardımcı olduğunu bildirmektedir.
2.CPM Cihazı
Eklem cerrahisi sonrasında oluşan yaraların hızlı iyileşmesi için de hareketsiz kalmaması gerekir. Operasyonun ardından iyileşmeyi hızlandırmak için CPM uygulanabilir. CPM, yumuşak doku cerrahisi veya travması sonrasındaki rehabilitasyonun ilk safhasında uygulanabilen bir yöntemdir. Eklem cerrahisinden sonra uygulanan CPM cihazı, hasarlı kemiğin, kıkırdağın ve diğer dokuların düzenli hareketini sağlayarak besin difüzyonuna olanak tanır. Oluşan fiziksel hareket eklemlerde bulunan sinovyal sıvının hareketini de sağlar. Bu sayede dokular arasındaki kanın ve metabolik ürünlerin geçişi kolaylaşır. İyileşme hızlanınca ameliyat sırasında uygulanan protezlerin uyum süreci de hızlanır.
İlginizi Çekebilir! Pacemaker Nedir? Kalbin Çalışma Hızını Ayarlayan Piller
3.Elektroterapi
Çeşitli frekanslardaki elektrik akımının fiziksel etkilerinden tedavi amacıyla yararlanılması elektroterapi adını alır. Kronik veya akut ağrılı hastalıklarda dolaşımı arttırmak, ödemi azaltmak ve analjezi oluşturmak için kullanılan bir yöntemdir. Direkt düşük şiddette bir akım oluşturarak duyu sinirlerinin uyarılması ile ağrı taşınması bloke edilir. Genel olarak süresi 20-30 dk dır.
Bu Yazıyı Kaçırmış Olabilirsiniz!Metalik Biyomalzeme: Platin Ve İmplant Nedir? Kullanım Alanları
4.Ultrason
Ultrason (ultra-sound) insanın işitebileceği seslerden çok daha yüksek frekansa sahip ses dalgalarıdır. Fizyoterapide yumuşak dokular üzerine uygulanan terapatik ultrason dokuda mekanik titreşim (vibrasyon) sağlar. Ses dalgaları ayarlanan parametreye göre dokular tarafından absorbe edilirken, termal ve non-termal etkiler ortaya çıkarır. Ortaya çıkan etkiler dokunun absorbsiyon özelliğine, uygulama süresine, uygulama çeşidine (kesikli, sabit ultrason) bağlı olarak değişir.Ses dalgalarının mikromasaj etkisi ile patolojik dokunun dolaşımı artar ve ağrıları azalır.
5.Lazer Terapi
Uyarılmış radyasyon yayılımı ile ışığın güçlendirilmesi anlamına gelmektedir ve güçlendirilen bu ışık Fizik tedavi alanında tedavi amaçlı olarak kullanılabilmektedir. Lazer tedavisi dokularda önemli bir ısı artışı oluşturmayacak kadar düşük dozlardadır. Bu yüzden lazer uygulaması sırasında hastalar uygulanan bölgede çok az bir ısı artışı hissedebilirler veya hiçbir şey hissetmeyebilirler.
Lazer uygulaması hastalarda yara iyileşmesi, çeşitli kas-iskelet sistemi hastalıkları, fibromyalji / myofasial ağrı sendromu, lateral / medial epikondilit (tenisçi dirseği / golfçü dirseği), karpal tünel sendromu, artritler, kronik ağrının giderilmesi gibi birçok hastalıkların tedavisi için kullanılabilmektedir.
6.ESWT Cihazı
ESWT (vücut dışı şok dalga tedavisi) vücut dışında oluşturulan basınç dalgalarının çelik başlı bir aplikatör vasıtası ile vücudun istenilen bölgesine odaklanmasıyla uygulanan bir tedavi yöntemidir. ESWT cihazının içerisinde ultrason dalgalarının yaklaşık 10 katı gücünde ses dalgaları oluşur. Bu dalgalar özel bir aplikatör vasıtasıyla vücuda değdirildiği noktalarda tedavi gerçekleştirir.
Bugün sizlerle fizyoterapi nedir? Hangi yötemler hangi amaçlar için kullanılır? Hangi cihazlar kullanılır? gibi soruların cevaplarını bulduk. Sizin için faydalı ve öğretici bir yazı olmuştur umarım. Bir sonraki yazıda buluşmak üzere. Sağlık ve mutlulukla kalın…
Eğer Fizyoterapi Hakkında Bilgi Verdiğimiz Yazımızı Beğendiyseniz, Sosyal Medya Hesaplarınızdan Yazımızı Paylaşarak, Bize Destek Olabilirsiniz
Kaynakça
https://www.acibademmobil.com.tr/en-populer-10-fizik-tedavi-yontemi/
[…] İlginizi çekebilir! Fizyoterapi Nedir? Fizyoterapide Amaç, Yöntem Ve Cihazlar […]
[…] İlginizi Çekebilir! Fizyoterapi Nedir? Fizyoterapide Amaç, Yöntem Ve Cihazlar […]
[…] İlginizi Çekebilir! Fizyoterapi Nedir? Fizyoterapide Amaç, Yöntem Ve Cihazlar […]
[…] İlginizi Çekebilir! Fizyoterapi Nedir? Fizyoterapide Amaç, Yöntem Ve Cihazlar […]