Nanoteknoloji Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?

Koronavirüs ( COVID- 19) ile birlikte yaşamaya çalıştığımız bu dönemde maskeler bir anda hayatımızın en önemli parçası oldu. Pek çok maske çeşidi ve önemi konuşulmaya başlandı. Örneğin nano maskeler. Nano maskelerin gündem olmasıyla birlikte merak duyulan nanoteknoloji konusunu A’dan Z’ye anlatmaya çalışacağım. Keyifli okumalar.

Nanoteknoloji Nedir?

  Nano, Yunanca “cüce” demektir. Herhangi bir ölçünün milyarda birini ifade etmektedir. Örneğin, 1 nanometre metrenin milyarda biridir. 1 nm ve 100 nm arasındaki aralıklar gibi çok küçük boyutlardaki malzemeler ile yapılan çalışmalar nanoteknolojidir. Nanoteknoloji; kimya, fizik, biyoloji, madde bilim, mühendislik gibi çok geniş alanları kapsamaktadır. Çevremizde gördüğümüz sorunların sebebini anlamamız ve çözüm üretebilmemiz, birçok hizmete daha hızlı,daha kaliteli, daha ucuz , daha güvenli ulaşabilmemiz nanoteknoloji ile gerçekleşmektedir.

Biliyor muydunuz? Bir insanın saç telinin ortalama kalınlığı elli bin nanometre, bir kağıt parçasının kalınlığı ise yüz bin nanometredir.

Nanoteknolojinin Kullanım Alanları Nelerdir?

 Nanoteknoloji kullanım alanı oldukça geniş ve hızla gelişmekte olan bir teknolojidir.Fizik, kimya,biyoloji,eczacılık,tıp,tarım ve gıda,çevre bilimi, bilgisayar, elektronik, havacılık ve uzay,savunma  gibi pek çok alanda kullanılmaktadır.

Biyoloji,Eczacılık,Tıp Alanlarında Çalışmalar

 Nanoteknoloji ilaç sektöründe,gen uygulamalarında,kanserlerin tedavisinde,diş bakımında,moleküler tanılarda, ortopedi uygulamalarında kullanılmaktadır.

• Dolaşım sistemimize giren ilaçlar tüm dokularımıza homojen bir şekilde dağılıp hasta olmayan  birçok organımızı etkiliyor. Bu da karşımıza ilaçların yan etkileri olarak ortaya çıkıyor.Nanoteknoloji yardımıyla ilacı doğrudan hasta bölgeye gönderecek, tedavi bittikten sonra konak hücreye zarar vermeden kendini yok edebilecek nano kapsül çalışmaları sürmektedir.

• Hasarlı genlerdeki hataların düzeltilerek kalıtsal hastalıkların engellenmesi çalışmaları sürmektedir. Japon bilim insanları yapay DNA oluşturmayı başarmıştır.

• İnsanoğlunun günümüze kadar yapmış olduğu bütün makineleri ve robotları düşünün ve bunların milyon kere küçültüldüğünü. Nanorobotlar insan vücuduna girerek çeşitli hastalıkları ( Örneğin bakteri ve virüs enfeksiyonları,kanser hücreleri) izleyerek teşhis etmektedir daha sonra kanserli hücreler belirli bir sıcaklıkta patlayan nano bombalar ile yok edilmektedir.

İlginizi Çekebilir! Yapay Organ Nedir?Günümüze Kadar Geliş Süreci

• Diş hekimliği alanında ağız kanserini erken evrede saptayabilmek için yapılan çalışmalarda nanogözenekler, nanotüpler,kantilever gibi nanopartiküller büyük önem taşımaktadır.
• Yine diş hekimliği alanında nanoteknoloji ile üretilmiş diş telleri hızlı ve ağrısız diş uzatma , yeniden pozisyonlandırma işlemlerinde büyük avantaj sağlamaktadır.

Tarım ve Gıda Alanında Çalışmalar

 Nanoteknoloji tarım ve gıda alanında devrim yaratacak güce sahiptir. Nanosensörler, karbon nanotüpler gibi nanoteknolojik cihazlar ile ürün yetiştirme süreci izlenebilmektedir. Nanoteknoloji ile bir sorun varsa erkenden tespit edilebilir, hedefli sorun yok etme özelliği ile diğer ürünlere zarar vermeden sorun yok edilebilir ve kaliteli üretimin artması sağlanabilir.Ayrıca bu teknoloji zirai atıkların azaltılmasını ve çevre kirliliğini minimuma indirmeye de yardımcı olabilir. Gıda endüstrisinde nanoteknoloji; nanopartikül salınım sistemleri, gıda güvenliği, biyogüvenlik ve nanotoksikoloji alanlarında ilerlemektedir.ABD’de nanoteknolojik yöntemlerle hazırlanmış gıda satımı gün geçtikçe artmaktadır.

Biliyor muydunuz? Toprağı işleme, üretme, imal etme ve paketleme süresince nanoteknolojik teknikler veya cihazlar kullanılarak hazırlanan besinlere “nanofood” denir.

İlginizi Çekebilir! Gıda Krizi Yaşanır Mı? Türkiye’ de Tarım Nereye Gidiyor?

Çevre ve Nanoteknoloji

 Bildiğiniz üzere ilerleyen yıllarda çevre sorunlarıyla mücadele etmek zorunda kalacağız. Nanoteknoloji yardımıyla üretilen otomobiller daha az yakıt harcayarak çevre kirliliğine olan etkisini azaltacaktır. Su kıtlığına karşı nanoteknoloji ile mücadelemizi sürdürebiliriz. Nano filtreler sayesinde kirli sulardan temiz su elde edebiliriz. Yukarda bahsettiğim gibi nanoteknoloji ile tarım alanında da çevre kirliliği minimuma indirilebilir.

 Bilgisayar ve Elektronik Alanında Çalışmalar

 Bilgisayarlarda kullanılan elektronik devrelerin nano ölçekte üretilmesiyle bilgisayar donanım ürünleri daha ince, küçük ve hafif olacaktır. Daha az enerji ile üretildiğinden hızı ve kapasitesi de daha gelişmiş olacaktır. Bu gelişmeler doğrultusunda ilerde herkesin elinde bükülebilen, katlanabilen elektronik eşyalar görmemiz kaçınılmazdır.

Havacılık ve Uzay Alanında Çalışmalar

 Havacılık ve uzay araçlarının üretimi çok maliyetlidir. Kullanılan malzemelerin ağırlığı maliyetlerin artmasına neden olmaktadır. Nano malzemeler daha hafif, sağlam, sıcağa karşı dayanıklı olduğu için tercih edilmeye başlanmıştır. Nano ölçekte aletler, nano yapılı algılayıcılar, nano yapılı uçuş sistemleri yapımı, ısıya dayanıklı nano yapılı kaplama malzemeleri tercih edilebilecekler uygulamalardır. İlerde astronotların kıyafetlerinin de nanoteknolojiden etkilenmemesi imkansız gibi görünüyor. Kendi kendini tamir eden eldivenleri neden giymesinler ki?

İlginizi Çekebilir! Uzay hakkında hiç duymadığınız şaşırtıcı 10 bilgi

Savunma Sanayi ve Nanoteknoloji

 Deniz taşımacılığında gemilerin ömrünü ve denizde kalma süresini etkileyen pek çok olumsuz etken vardır. Nano kompozit malzemeler ile gemilerin suyla temas ettikleri yüzey kaplanarak dayanıklılık artırılmaktadır. Akıllı asker üniformaları yapılabilir. Lazer silahıyla nişan aldığında haber verecek, enerjiye ihtiyaç duyduğunda kendi enerjisini güneşten üretebilecek, zehirli biyolojik ve kimyasal gazları tespit edebilecek ve çok hafif olacak..Askeri kara araçlarında, füze ve roketlerde, kamuflaj, uydu, hava araçları gibi diğer alanlarda da nanoteknoji ile gelişimler sağlanmaktadır.

İlginizi Çekebilir!Kompozit Malzeme nedir? Avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Nanoteknoloji Ürünleri Nelerdir?

• Güneş kremleri: Daha uzun süreli koruma sağlıyorlar.

• Kendini temizleyen cam

• Antibakteriyel bandaj

• Deterjanlar ve dezenfektanlar

• Nanorobotlar

Biliyor muydunuz? Hepimiz altının sarı renk olduğunu biliyoruz fakat nano boyutta altın kırmızı renktedir.

Nanoteknolojinin Yararları ve Zararları  

Nanoteknolojinin yaşam kalitesini artırmada çok önemli bir rolü vardır. Daha düşük maliyet, daha fazla üretim,daha güvenli bir yaşam, iş gücünden ve zamandan tasarruf gibi. Peki zararları nelerdir? Nano parçacıklar, çok küçük mikroskobik boyutlarda oldukları için deriden ciğerlere ve sindirim sistemine kadar ulaşabilirler. Bu da organizma için tehlikeli olabilir. Nano parçacıklardan, kirli sulardaki zararlı bileşenleri zararsız hale dönüştüren mikro kapsüller üretilmektedir ama çevre için diğer yan etkiler göz ardı edilmektedir. Bunlar zararlarından sadece birkaçı. Nanoteknolojinin yararları olduğu kadar zararları da çok fazladır. Önemli olan faydaların, zararları göze alabilecek kadar değerli olup olmadığı.

Nanoteknolojinin zararları konusunda daha fazla bilgi için : http://www.yaklasansaat.com/haberdosya/2007_haberleri/h152.htm

Nanoteknoloji hakkında merak edilenleri cevaplamaya çalıştım. Umarım aradığınız cevaplar mevcuttur. Merak ettiğiniz diğer konular için bizi takip etmeyi unutmayıın.

Kaynaklar:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Nanoteknoloji#Sa%C4%9Fl%C4%B1k_ve_%C3%A7evre_endi%C5%9Feleri

https://ahmetakgonul.weebly.com/kullan305m-alanlar305.html

https://prezi.com/mb8tm5vg1gnc/nanoteknolojinin-biyolojide-kullanim-alanlari/?frame=d16041aa20745ac93e073987d7fa4b1b63ba17ac

https://www.iienstitu.com/blog/nanoteknoloji-nedir-nerede-kullanilir